Alternatief plastic bakjes
Sinds 1 juli 2023 betaalt jouw gast extra voor plastic wegwerpbekers of bakjes. Deze maatregel komt voort uit de Single Use Plastic (SUP) wetgeving. Uit onderzoek blijkt dat driekwart van de Nederlanders liever kiest voor een herbruikbaar alternatief. En dan zijn we nog niet klaar met de wijzigingen, in 2026 verandert er opnieuw iets. Ben jij als horecaondernemer daar al klaar voor?
Terugblik: de regels sinds 2023
Volgens de SUP-wetgeving gelden er sinds 1 juli 2023 regels voor 'consumptie onderweg', zoals een meerprijs voor plastic wegwerpbekers en -bakjes en het verplicht aanbieden van een herbruikbare variant. Wat was het alternatief voor een plastic bakje of beker? Dit kon zijn afbreekbaar bamboe of suikerriet, papier of karton of het stimuleren van de klant om een eigen verpakking mee te nemen.
Per 1 januari 2024 werd het gebruik van eenmalige plastic producten bij consumptie ter plaatse helemaal verboden. Deze maatregelen komen voort uit de Europese Single Use Plastics (SUP) Richtlijn, die erop gericht is de impact van wegwerpplastic op het milieu te verminderen. Nederland streeft naar een reductie van 40% in 2026 ten opzichte van 2022.
Wat gaat goed en waar knelt het?
Uit een evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt dat Nederland op koers ligt om de reductiedoelen te halen. Maar ondernemers ervaren ook knelpunten, vooral bij ‘consumptie onderweg’. Bij consumptie ter plaatse gaat het beter en wordt de meeste winst geboekt.
Wat verandert er in 2026?
Om de nog bestaande knelpunten weg te nemen, worden de regels vanaf 1 januari 2026 aangepast:
Consumptie onderweg:
- De huidige verplichting blijft bestaan: ondernemers moeten een herbruikbaar alternatief aanbieden of een meegebrachte verpakking accepteren (BYO).
- Er komt een vaste meerprijs van € 0,25 voor elk wegwerpbekertje of -bakje met plastic. Voor een maaltijd die uit meerdere eenmalige plastic bakjes bestaat wordt één keer € 0,25 gerekend.
- Deze meerprijs geldt alleen als de verpakking ter plekke wordt gevuld, zoals een koffiebeker bij een koffiebar. En dit geldt dus niet bij voorverpakte producten of bezorgmaaltijden, zoals thuisbezorging na bestellen.
- Ondernemers mogen de meerprijs houden en inzetten voor investeringen in herbruikbare alternatieven.
Consumptie ter plaatse:
- Herbruikbaar blijft de norm: de maatregelen voor consumptie ter plaatse worden grotendeels voortgezet.
- Ondernemers konden onder bepaalde voorwaarden beroep doen op een uitzondering op de regels, het ging hierbij om hoogwaardige recycling. Deze uitzondering is straks alleen nog toegestaan bij gesloten evenementen zoals festivals, maar niet voor de horeca, kantoren, bedrijven, instellingen of supermarkten.
Extra aandacht voor kleine ondernemers
De SUP-maatregelen drukken relatief zwaar op kleine ondernemers (<50 werknemers) die minder middelen hebben om te investeren in herbruikbare oplossingen. Het kabinet wil in 2025 meer gericht communiceren naar deze groep en bekijkt hoe bestaande subsidies hierbij kunnen helpen.
De vraag: ben jij voorbereid?
De bedoeling is dat de nieuwe regels ingaan vanaf 1 januari 2026. Dat klinkt nog ver weg, maar in de praktijk betekent het dat je nu al moet nadenken over:
- Welke herbruikbare alternatieven bied ik straks aan?
- Hoe communiceer ik de nieuwe vaste meerprijs aan mijn gasten?
- Hoe kan ik de kosten én logistiek slim organiseren?
De overgangsperiode loopt tot en met 31 december 2025. Daarna geldt: geen voorbereiding betekent mogelijk gedoe, of boetes.
