Fooi geven: dankbaar of verplicht?

Fooi geven hoort bij de horeca. Dat kleine extraatje voor de goede service is een mooi gebaar van dankbaarheid. Maar hoe vanzelfsprekend is het nog? Steeds vaker gaat fooi via de pin, wat zorgt voor wisselende gevoelens bij gasten. Waar fooi geven vroeger spontaan en vrijwillig was, voelt het voor veel gasten steeds meer als een verplichting. Vooral jongeren ervaren druk om fooi te geven. Dit ongemak voor je gasten wil je voorkomen.

Percentages sturen gedrag 

Uit onderzoek blijkt dat 42% van de gasten zich verplicht voelen om fooi te geven bij het afrekenen. Bij jongeren van 18 tot 24 jaar loopt dat percentage zelfs op tot 60%. De oorzaak? De standaard fooikeuzes die verschijnen op het pinautomaat. Vaak staan daar percentages van 10%, 15% of 20%. Voor veel gasten voelt het alsof er voor hen al besloten is dat ze fooi moeten geven.

Sociale druk bij afrekenen 

Het afrekenmoment is een kwetsbaar moment. Zeker als een medewerker naast de gast blijft staan en meekijkt tijdens het kiezen van een bedrag. Voeg daar nog eens opvallende fooikeuzes op het scherm aan toe en het opgejaagde gevoel wordt alleen maar groter. Het gevolg? Gasten geven soms meer fooi dan dat ze eigenlijk wilden. De spontaniteit is er dan wel vanaf. 

Verschillen per situatie 

Toch ervaren gasten dit niet overal hetzelfde. Bij een uitgebreid diner of lunch geven gasten makkelijker fooi. Daar voelt het passend. Bij het afhalen of bezorgen ligt dat heel anders. Daar wordt er minder fooi gegeven. Ook contant geld blijft populair. Een muntje in een potje of bij de rekening voelt voor veel gasten nog altijd eerlijker en vrijer dan percentages op een scherm. Opvallend is dat jongeren liever vaste bedragen zien, zoals €1, €2, of €5, dan percentages. 

Wat kun jij doen als ondernemer? 

Als horecaondernemer wil je dat fooi positief blijft. Met een paar simpele aanpassingen kun je al veel doen om de druk weg te nemen.

• Maak alternatieven zichtbaar: zorg dat “geen fooi” en “ander bedrag” net zo duidelijk in beeld staan als de standaard opties.
• Bied vaste bedragen aan: veel gasten vinden het prettiger om €2 of €5 te kiezen in plaats van 10% of 15%.
• Geef ruimte bij het afrekenen: laat gasten rustig kiezen en vermijd dat medewerkers boven op het moment staan. Breng bijvoorbeeld eerst de rekening naar de tafel en kom later terug voor de betaling. 

Fooi blijft een bedankje 

Digitalisering verandert hoe gasten naar fooi kijken. Waar het ooit puur en vrijwillig was, voelt het voor gasten nu als een verplichting. Toch hoeft dit geen probleem te zijn. Door als ondernemer transparant te zijn, gasten de ruimte te geven en duidelijke keuzes te bieden, zorg je dat fooi geven blijft hoe het hoort te zijn: een spontaan en waardevol teken van waardering!