Een horecaonderneming starten in coronatijd is risicovol, maar het kan. Nu de horeca steeds meer mag versoepelen en langzaam teruggaat naar het oude normaal, is het tijd om terug te blikken naar het begin van de coronacrisis, waarin meerdere ondernemers een horecabedrijf begonnen. Hoe is het om een horecabedrijf te starten in coronatijd? Waar liepen horecaondernemers de afgelopen tijd tegenaan en hoe wisten zij moed te houden na de steeds terugkerende strenge coronamaatregelen? Deze coronacrisis vroeg om veerkracht, optimisme, creativiteit en flexibiliteit. Een horecaonderneming starten gaat nooit zonder risico en er zijn veel dingen om rekening mee te houden. In tijden van crisis komen daar nog economische onzekerheden bij. Ook tijdens de coronacrisis: de lockdownmaatregelen gooiden keer op keer roet in het eten, wat zorgde voor nog meer onzekerheden en inspanningen voor startende horecaondernemers.
Het is een lastige tijd voor de horeca. Restaurants en cafés zijn maandenlang dicht geweest; en na de eerste versoepelingen zaten gasten in de regen. Discotheken en grote evenementenlocaties moesten hun deuren zelfs nog langer gesloten houden. Maar naast al dit leed heeft de horeca niet stilgestaan. Er werd creatief omgegaan met de versoepelingen; bij feestcafés kon eten afgehaald worden, restaurants ondergingen verbouwingen en Nederlanders gingen massaal naar hotels in eigen land. En de ondernemers met een passie voor horeca hebben de handen uit de mouwen gestoken, want ook in coronatijd is een horecaonderneming starten mogelijk.
De mondkapjesplicht verdwijnt, terrassen zitten, bij mooi weer, vol en mensen gaan weer massaal uit eten. De coronamaatregelen verdwijnen stapje voor stapje en het oude normaal is in zicht. De horeca krijgt langzaam zijn oude identiteit terug. Maar de beperkingen, protocollen en onzekerheden van de afgelopen twee jaar zijn slopend geweest voor veel horecaondernemers en al helemaal voor de ondernemers die een horecazaak begonnen in coronatijd.
Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) waren horecaondernemers een jaar geleden nog pessimistisch over hun voortbestaan en vreesden van alle sectoren horecaondernemers het meeste voor de continuïteit van hun bedrijf. Ondanks dit pessimisme is het aantal startende horecabedrijven weer op het niveau van voor de crisis. Sterker nog: Nederland is ondanks de coronacrisis duizenden horecabedrijven rijker. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel blijkt dat er in maart 2021 een piek is te zien, terwijl de restaurants en cafés toen nog gesloten waren. Dit laat de passie voor horeca, veerkracht, creativiteit en flexibiliteit van starters in de horeca goed zien.
Een starter in coronatijd heeft niet alleen te dealen met de economische onzekerheden, maar ook met de maatregelen en het coronaproof inrichten van een zaak. Vlak voor de eerste lockdown, in 2020, begon Erik Nansink als manager bij Liemès in Utrecht. Er moest nog een hoop gebeuren om te voldoen aan het coronaprotocol, maar hij verwachtte dat de zaak een paar maanden later wel open kon gaan.
Niets bleek minder waar. Liemès ging pas veel later open. Door alle protocollen, risico’s en onzekerheden kan het restaurant nog niet open. Bovendien had Erik Nansink nog geen personeel. “We hadden personeel aangenomen, maar door de tweede lockdown konden we de zaak toch niet openen. Intussen hebben die mensen weer nieuw werk gevonden.”
Het plan was om in oktober 2020 open te gaan, maar dit werd september 2021. Liemès had al een basisteam klaar staan van zo’n 30 à 35 mensen. Daar zijn er op dit moment drie van over. “We moesten opnieuw werven. Maar door het langdurige sluiten van de horeca zijn veel mensen ander werk gaan zoeken, buiten de horeca.”
Het pand van Liemès is 1500 vierkante meter. Zolang er beperkingen zijn op het aantal gasten, is het kijken of het interessant is om open te gaan, zegt Erik Nansink. “Als hier vijftig gasten binnen mogen, dan wordt het een soort verstoppertje spelen.”
Liemès is ingericht op evenementen. Erik Nansink kan niet wachten op de volgende versoepelingen en hij hoopt dat er dan snel events met een dj kunnen zijn. Als de maatregel van anderhalve meter in stand blijft, is dat voor Erik Nansink geen probleem; het pand is 1500 vierkante meter, dus dan kan hij nog steeds een paar honderd mensen kwijt.
Ook Pieters Jonkers is een horecaonderneming begonnen in Utrecht, het Badhuis. Tijdens de eerste lockdown heeft hij een locatie gevonden waar hij al jarenlang naar op zoek was. In augustus 2020 kreeg hij de sleutel en begon de verbouwing. Eind oktober wilde hij klaar zijn met de verbouwing en opengaan.
De maatregelen werden verder aangescherpt en de restaurants moesten dicht. Dat zag de horecaondernemer niet aankomen. Wel had Pieter Jonkers nu de tijd om de ruimte verder te verbouwen. De zaak is nu dus helemaal af. “Het is een prachtig pand en de historie hebben we goed terug weten te halen in het interieur.”
De horecaondernemer wilde klanten niet bezorgen of laten afhalen. Hij wilde graag wachten tot hij open mocht en gasten kon ontvangen. Maar de maatregelen bleven en het voelde uitzichtloos. Tijdens de kerstdagen in 2020 besloot hij toch open te gaan voor afhaal. In tijdsloten konden mensen naar het restaurant komen en kregen een rondleiding door het badhuis.
“Er werd heel enthousiast op gereageerd en dat gaf vertrouwen om het afhalen door te zetten.” Hij wilde niet open voor bezorging, omdat hij zich graag wil focussen op de buurt. De buurt was heel betrokken bij de verbouwing die hij heeft rond gekregen met een crowdfunding.
Omdat de kerstdagen een succes waren, begon het Badhuis in januari met een structurele afhaalservice. Met elke week een nieuw driegangenmenu en een driegangen vegetarisch menu. “Dat was zo makkelijk dat sommigen meerdere weken op rij kwamen afhalen. Het was bijzonder, maar heel leuk om te doen.”
Het basispersoneel stond in de keuken, maar op de vloer was het nog niet rond. “Het was spannend met corona, maar we hebben het voor elkaar weten te boksen met drie medewerkers.”
Foto: ANP EVERT ELZINGA
Nu gaat het heel goed met het Badhuis. Binnen zijn er 120 zitplaatsen en buiten 80. De afgelopen weken is het volle bak geweest op het terras. “Dat is boven verwachting, zeker voor een nieuwe zaak.” Nu zijn de pakjes en zakjes verdwenen en is het restaurant een gewoon restaurant waar mensen kunnen zitten en eten, en dus niet kunnen afhalen.
Het Badhuis is nooit open geweest zonder maatregelen. “Alle versoepelingen zijn welkom”, zegt Pieter Jonkers. Hij was al heel blij dat het terras open mocht tot 10 uur ’s avonds en dat langzaamaan steeds meer mogelijk is. Mensen zaten de eerste weken in de storm op zijn terras, dat vond hij geweldig om te zien.
Zowel Erik Nansink als Pieter Jonkers hebben geen recht gehad op de staatssteun. Zij vielen net buiten deze regeling omdat zij als starter zijn begonnen in coronatijd. Pieter Jonkers: “Ik vind dit echt belachelijk, want de mensen die het het hardste nodig hebben zijn starters.”
Beiden zijn niet bang geweest tijdens de coronacrisis. Erik Nansink: “We zagen heel veel mogelijkheden en we konden nu goed focussen op de verbouwing. Als je wilt starten is dit de beste tijd; er zijn veel kansen in het overnemen van bedrijfsruimte en het is financieel aantrekkelijk.”
Ook Pieter Jonkers vindt dat dit een goed moment is om een horecazaak te starten. “Focus op de lange termijn, niet op de korte termijn. Als ik dat had gedaan, dan was dit nooit gelukt. Ik heb altijd vooruit gekeken.”
Optimistische ondernemers die een passie hebben voor gastvrijheid, veerkracht hebben en een wendbaar ondernemingsplan hebben, lukt het om een horecaonderneming te starten in tijden van crisis. Dat lukt alleen niet zonder risico. Kijk naar Erik Nansink, die de deuren van zijn restaurant pas sinds september 2021 heeft geopend. Hij kan niet wachten op het nieuwe normaal. En Pieter Jonkers, die over is gegaan op afhaal omdat hij anders helemaal niet open kon.
Volgens Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is een horecaonderneming starten tijdens een crisis als deze spannend en vergt het flexibiliteit en creativiteit. “Voor het starten van een horecabedrijf zijn altijd een aantal basisingrediënten nodig. Bijvoorbeeld een ondernemingsplan, de financiën, de juiste vergunningen en verplichte heffingen en licenties.”
Bij een het starten van een horecabedrijf komt veel kijken, los van de coronacrisis. In dit artikel van Horecava staan de stappen die een horecaondernemer moet doorlopen om van zijn of haar bedrijf een succes te maken. Van bestemmingsplan en vergunningen tot hygiëne en openingstijden.
Verder moet iedere horecaondernemer rekening houden met de wet- en regelgeving. Koud bier en een fles rosé op het terras serveren mag natuurlijk alleen met een drankvergunning. Daarnaast moet iedere horecazaak voldoen aan de brandveiligheidsregels, milieuregels en de wet- en regelgeving van de gemeente waar de zaak komt. De protocollen die corona met zich meebrengen zijn dus niet de enige regels waar een kersverse horecaondernemer rekening mee moet houden.
Koninklijke Horeca Nederland stelt: “Wees realistisch in je verwachtingen, ook ten aanzien van de coronarestricties.” Verder geeft de brancheorganisatie aan dat de markt is veranderd voor een lange tijd, en misschien wel voor altijd. Het is als kersverse starter belangrijk het businessplan onder de loep te nemen en te bepalen hoe in te spelen op de huidige situatie. Ook is het van belang om na te denken om een nieuw horecabedrijf coronaproof te maken.
Volgens Erik Nansink en Pieter Jonkers is het belangrijk om optimistisch te blijven en naar de toekomst te kijken. De tips van Koninklijke Horeca Nederland helpen een potentiële horecaondernemer verder in het realiseren van een succesvolle horecazaak. Een horecazaak starten in de crisis is lastig, maar zeker niet onmogelijk.
Om je een goede gebruikerservaring te geven raden we je aan om in te loggen. Je kan dan bijvoorbeeld je favoriete berichten opslaan!
